همهگیری کووید-۱۹
سال ۲۰۲۱ با ادامه همهگیری کووید-۱۹ آغاز شد و این بیماری همچنان یکی از مهمترین موضوعات جهانی بود. با توسعه و توزیع واکسنهای متعدد، امید به پایان همهگیری افزایش یافت. واکسنهایی مانند فایزر-بیونتک، مدرنا، و آسترازنکا با موفقیت توانستند مجوزهای اضطراری دریافت کنند و در سطح گستردهای توزیع شدند. این واکسنها تأثیر قابلتوجهی در کاهش تعداد مبتلایان و مرگومیر داشتند، اما چالشهایی مانند عدم دسترسی عادلانه به واکسن در کشورهای در حال توسعه و ظهور سویههای جدید ویروس، از جمله سویه دلتا، همچنان نگرانیهایی را به همراه داشتند.
تغییرات آب و هوایی
تغییرات آب و هوایی در سال ۲۰۲۱ نیز موضوعی بسیار مهم بود و شاهد برگزاری کنفرانسهای بینالمللی برای مقابله با این چالش بودیم. کنفرانس COP26 که در گلاسگو برگزار شد، یکی از مهمترین گردهماییها برای بحث درباره تغییرات اقلیمی و اتخاذ تصمیمات جدی برای کاهش انتشار گازهای گلخانهای بود. کشورهای عضو توافقنامه پاریس تعهدات جدیدی برای کاهش انتشار کربن ارائه کردند و بر اهمیت اقدام فوری برای جلوگیری از تغییرات آب و هوایی فاجعهبار تأکید شد. با این حال، اختلافات بین کشورهای توسعهیافته و در حال توسعه بر سر مسئولیتها و تأمین مالی اقدامات اقلیمی همچنان چالشهایی را به همراه داشت.
تحولات سیاسی و اقتصادی
در حوزه سیاسی، سال ۲۰۲۱ شاهد تحولات مهمی بود. انتخاب جو بایدن به عنوان رئیسجمهور ایالات متحده، تغییرات چشمگیری در سیاستهای داخلی و خارجی این کشور به همراه داشت. بایدن تلاش کرد تا رویکردهای یکجانبهگرایانه دولت قبلی را تغییر دهد و بر همکاریهای بینالمللی تأکید بیشتری کند. از سوی دیگر، اقتصاد جهانی نیز به تدریج از رکود ناشی از همهگیری خارج شد، اما با چالشهایی مانند افزایش نرخ تورم و اختلالات در زنجیره تأمین مواجه بود.
تکنولوژی و پیشرفتهای علمی
در حوزه تکنولوژی و علم، سال ۲۰۲۱ شاهد پیشرفتهای چشمگیری بودیم. شرکتهای فناوری مانند اپل، گوگل، و مایکروسافت به توسعه محصولات و خدمات جدید ادامه دادند. فناوریهای نوین مانند هوش مصنوعی، اینترنت اشیاء، و بلاکچین همچنان به گسترش و بهبود عملکرد خود ادامه دادند. همچنین، در حوزه فضا، شرکتهای خصوصی مانند اسپیسایکس توانستند مأموریتهای موفقیتآمیزی را به اجرا بگذارند، از جمله ارسال فضانوردان به ایستگاه فضایی بینالمللی و پرتاب ماهوارههای جدید.

مسائل اجتماعی
مسائل اجتماعی نیز در سال ۲۰۲۱ همچنان مهم بودند. جنبشهای اجتماعی مانند “زندگی سیاهپوستان مهم است” (Black Lives Matter) به مبارزه با نژادپرستی و نابرابریهای اجتماعی ادامه دادند. همچنین، بحثهای زیادی درباره حقوق زنان، عدالت جنسیتی، و حقوق اقلیتها در سراسر جهان مطرح شد. موضوعات مرتبط با عدالت اجتماعی و حقوق بشر همچنان در صدر اولویتهای بسیاری از کشورها و سازمانهای بینالمللی قرار داشت.
نقش واکسیناسیون در مقابله با کووید-۱۹
با ادامه همهگیری کووید-۱۹ در سال ۲۰۲۱، واکسیناسیون به عنوان مهمترین ابزار برای کنترل و مهار بیماری مورد توجه قرار گرفت. کشورها برنامههای واکسیناسیون گستردهای را به اجرا گذاشتند تا هرچه سریعتر تعداد زیادی از افراد جامعه واکسینه شوند. اما تفاوتهای عمدهای در میزان دسترسی به واکسنها بین کشورهای توسعهیافته و در حال توسعه وجود داشت. کشورهای ثروتمندتر به لطف قراردادهای پیشخرید و تولیدات داخلی توانستند به سرعت واکسیناسیون عمومی را آغاز کنند، در حالی که کشورهای فقیرتر برای تأمین واکسنهای مورد نیاز با مشکلاتی مواجه بودند. این نابرابری در دسترسی به واکسنها به یکی از مسائل عمده در سطح جهانی تبدیل شد و سازمانهای بینالمللی همچون سازمان جهانی بهداشت و اتحاد جهانی برای واکسنها و ایمنسازی (GAVI) تلاش کردند تا با ابتکاراتی مانند برنامه کواکس (COVAX) این نابرابریها را کاهش دهند.
ظهور سویههای جدید و چالشهای مقابله با آنها
یکی از چالشهای عمده در سال ۲۰۲۱ ظهور سویههای جدید ویروس کرونا بود. سویههایی مانند دلتا و اومیکرون با سرعت بالاتری نسبت به نسخههای قبلی ویروس منتشر شدند و نگرانیهای جدیدی را درباره اثربخشی واکسنها به وجود آوردند. مطالعات نشان داد که واکسنهای موجود همچنان در برابر این سویهها محافظت قابلتوجهی ارائه میدهند، اما کاهش نسبی در اثربخشی واکسنها، به ویژه در برابر عفونتهای خفیف تا متوسط، مشاهده شد. این مسئله منجر به توسعه و توزیع دوزهای تقویتی واکسنها شد تا سطح ایمنی در برابر سویههای جدید افزایش یابد.
بحرانهای اقلیمی و واکنشهای جهانی
تغییرات آب و هوایی و بحرانهای اقلیمی در سال ۲۰۲۱ بیش از پیش توجه جهانیان را به خود جلب کرد. رویدادهای اقلیمی شدید مانند سیلهای ویرانگر، آتشسوزیهای جنگلی، و موجهای گرما به کرات در مناطق مختلف جهان رخ دادند و نشان دادند که بحران اقلیمی به مرزهای بحرانی نزدیک شده است. کشورهای مختلف در کنفرانس COP26 تعهدات جدیدی برای کاهش انتشار گازهای گلخانهای اعلام کردند، اما منتقدان معتقد بودند که این تعهدات کافی نیستند و نیاز به اقدامات بیشتری وجود دارد. از سوی دیگر، ابتکاراتی مانند پیمان جهانی برای توقف استفاده از زغالسنگ و کاهش استفاده از سوختهای فسیلی گامهای مثبتی به سوی کاهش تغییرات اقلیمی بودند.
تحول در سیاستهای بینالمللی
در حوزه سیاستهای بینالمللی، سال ۲۰۲۱ شاهد تغییرات مهمی بود. با روی کار آمدن جو بایدن در ایالات متحده، سیاستهای این کشور در بسیاری از زمینهها تغییر کرد. بایدن تلاش کرد تا اتحادهای بینالمللی را تقویت کند و نقش رهبری ایالات متحده را در موضوعات جهانی مانند تغییرات اقلیمی، حقوق بشر، و امنیت بینالمللی بازسازی کند. بازگشت ایالات متحده به توافقنامه پاریس و افزایش تعهدات این کشور برای کاهش انتشار گازهای گلخانهای از جمله اقداماتی بود که نشاندهنده تغییر رویکرد دولت جدید بود.
توسعه تکنولوژی و نوآوریهای علمی
سال ۲۰۲۱ همچنین شاهد پیشرفتهای چشمگیر در حوزه تکنولوژی و علم بود. شرکتهای فناوری به توسعه محصولات جدید و نوآوریهای بیشتر ادامه دادند. هوش مصنوعی و یادگیری ماشین به طور فزایندهای در حوزههای مختلف مانند پزشکی، خودروسازی، و خدمات مالی مورد استفاده قرار گرفتند. پیشرفتهای در زمینه علم داده و تجزیه و تحلیل دادههای بزرگ نیز به سازمانها کمک کرد تا تصمیمگیریهای بهتری انجام دهند و بهرهوری خود را افزایش دهند. همچنین، در حوزه فضا، مأموریتهای فضایی مانند مأموریتهای مریخنورد ناسا و پروژههای فضایی خصوصی توسط شرکتهایی مانند اسپیسایکس ادامه داشتند و دستاوردهای مهمی را به ارمغان آوردند.