علت اضطراب در طب سنتی+ گرفتن رگ ترس در طب سنتی

اضطراب یکی از مشکلات رایج روانی و جسمانی است که بسیاری از افراد در دورههای مختلف زندگی خود آن را تجربه میکنند. در طب سنتی، بهویژه طب سنتی ایرانی و طب چینی، اضطراب و استرس به دلایل مختلفی از جمله عدم تعادل در بدن، بهویژه در عملکرد اعضا و انرژیهای بدن نسبت داده میشود. در این مقاله، به علتهای اضطراب از دیدگاه طب سنتی پرداخته شده و یکی از روشهای درمانی مرتبط با آن، یعنی گرفتن “رگ ترس” نیز مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
علل اضطراب در طب سنتی
در طب سنتی، بدن انسان به عنوان یک سیستم پیچیدهای از عناصر و انرژیها در نظر گرفته میشود که برای حفظ سلامت، باید در تعادل باشند. از این رو، هرگونه عدم تعادل در این سیستم میتواند به بروز مشکلات جسمانی و روانی منجر شود. اضطراب یکی از این مشکلات است که معمولاً به عدم تعادل مزاجها، ضعف در عملکرد اعضا، یا مشکلاتی در جریان انرژی بدن نسبت داده میشود. از دیدگاه طب سنتی ایرانی، علت اضطراب را میتوان به مزاجهای چهارگانه (صفرا، سودا، دم و بلغم) و چگونگی تأثیر آنها بر عملکرد ذهن و بدن نسبت داد.
۱. عدم تعادل مزاجی
در طب سنتی ایرانی، بدن از ترکیب چهار مزاج اصلی صفرا (گرم و خشک)، دم (گرم و تر)، بلغم (سرد و تر)، و سودا (سرد و خشک) تشکیل شده است. هرکدام از این مزاجها با ویژگیهای خاصی از جمله خلقوخوی، سطح انرژی و نحوهی پاسخ بدن به محیط مرتبط هستند. اضطراب معمولاً با غلبه سودا و صفرا همراه است.
- سودا: افزایش سودا در بدن باعث افزایش افکار منفی، نگرانی و ترسهای مداوم میشود. سودا دارای طبیعت سرد و خشک است و وقتی در بدن غلبه پیدا میکند، باعث خشکی بیشازحد مغز و اعصاب میشود که نتیجه آن بروز اضطراب و افسردگی است. افرادی که مزاج سودایی دارند، بیشتر مستعد ابتلا به اضطراب هستند.
- صفرا: صفرا نیز مزاجی گرم و خشک دارد و غلبه آن میتواند منجر به تحریکپذیری، استرس، و احساس ناامنی شود. در افرادی که صفرا غلبه دارد، احساس اضطراب بهویژه در شرایط استرسزا بیشتر دیده میشود.
۲. ضعف در عملکرد اعضای بدن
بر اساس دیدگاه طب سنتی، هر عضو از بدن وظیفه خاصی در حفظ تعادل روانی و جسمانی دارد. مثلاً، قلب و مغز به عنوان دو عضو اصلی در تنظیم عواطف و افکار در نظر گرفته میشوند. وقتی عملکرد قلب یا مغز ضعیف شود یا اختلال در انرژی و خونرسانی به این اعضا ایجاد شود، اضطراب و نگرانی بهعنوان یکی از عوارض بروز میکند.
- قلب: در طب سنتی، قلب به عنوان مرکز عواطف و احساسات شناخته میشود. ضعف در عملکرد قلب، مانند کمبود خون (کمخونی) یا سردی در مزاج قلب، میتواند منجر به بروز اضطراب شود.
- کبد: کبد نیز نقش مهمی در پاکسازی و دفع سموم از بدن دارد. وقتی کبد نتواند بهدرستی عمل کند، سموم در بدن تجمع یافته و منجر به بروز ناراحتیهای جسمی و روانی مانند اضطراب میشود.
۳. مشکلات در جریان انرژی (کی)
در طب چینی، اضطراب به عنوان نتیجهی اختلال در جریان انرژی (که به آن “کی” یا “چی” گفته میشود) در بدن تفسیر میشود. انرژی “کی” باید بهطور طبیعی در بدن جریان داشته باشد و انسداد یا ضعف در این جریان منجر به بروز بیماریهای جسمی و روحی از جمله اضطراب میشود. بهخصوص در افراد با مشکلات کبدی و کلیوی که انرژی “کی” در آنها دچار انسداد است، اضطراب به شکل قابلتوجهی بروز میکند.
۴. تأثیر بلغم و خون بر اضطراب
افرادی که مزاج بلغمی دارند، معمولاً مستعد افسردگی و بیحوصلگی هستند که این حالات ممکن است به اضطراب نیز منجر شود. بر اساس طب سنتی، بلغم به دلیل سردی و رطوبتی که دارد، میتواند در عملکرد مغز و اعصاب تأثیر منفی بگذارد و زمینه بروز نگرانیهای بیدلیل را فراهم کند. در مواردی که بلغم در مغز تجمع پیدا میکند، این موضوع باعث ضعف در حافظه، کندی در تفکر، و اضطراب میشود.
از سوی دیگر، عدم تعادل در جریان خون نیز میتواند باعث بروز اضطراب شود. مثلاً وقتی خون بهدرستی در بدن جریان پیدا نمیکند یا غلیظ و سنگین میشود، این وضعیت میتواند منجر به احساس سنگینی و اضطراب گردد.
درمان اضطراب در طب سنتی
درمان اضطراب در طب سنتی بر اساس بازگرداندن تعادل مزاجی و انرژی به بدن است. روشهای مختلفی برای کاهش اضطراب در این سیستم پزشکی توصیه میشود، که شامل اصلاح مزاج، تقویت اعضای اصلی بدن، و استفاده از گیاهان دارویی و تکنیکهای خاص مانند ماساژ و طب سوزنی است.
۱. اصلاح مزاج
یکی از اصلیترین راههای درمان اضطراب در طب سنتی، اصلاح مزاج است. در این روش، پزشک تلاش میکند تا با توجه به نوع مزاج فرد، روشهایی برای تعدیل و تنظیم آن به کار گیرد. برای افراد با مزاج سودایی، استفاده از غذاها و داروهایی که گرم و تر هستند، توصیه میشود. همچنین افراد با مزاج صفراوی باید از غذاهای گرم و خشک دوری کرده و مواد غذایی سرد و تر مصرف کنند.
۲. استفاده از گیاهان دارویی
گیاهان دارویی نقش مهمی در درمان اضطراب در طب سنتی دارند. برخی از این گیاهان که خاصیت آرامبخشی و تنظیمکنندگی مزاج دارند، شامل موارد زیر است:
- اسطوخودوس: گیاهی با طبیعت گرم و خشک که برای کاهش استرس و اضطراب بسیار مؤثر است.
- بادرنجبویه: این گیاه طبیعت گرم و خشک دارد و به عنوان یک آرامبخش طبیعی شناخته میشود. استفاده از چای بادرنجبویه به کاهش اضطراب و بهبود خواب کمک میکند.
- سنبلالطیب: گیاهی با طبیعت گرم و خشک که به تنظیم سیستم عصبی کمک میکند و برای کاهش اضطراب و افسردگی توصیه میشود.
۳. ماساژ درمانی و حجامت
در طب سنتی ایرانی، ماساژ با استفاده از روغنهای گیاهی و دارویی یکی از روشهای مؤثر در کاهش اضطراب است. استفاده از روغنهایی مانند روغن کنجد یا روغن اسطوخودوس در ماساژ میتواند به بهبود گردش خون و آرامش بدن کمک کند.
حجامت نیز یکی از روشهای سنتی برای بهبود جریان خون و کاهش اضطراب است. حجامت با تخلیه خونهای قدیمی و افزایش جریان خون تازه، به کاهش فشار بر قلب و اعصاب کمک کرده و تأثیر مثبتی بر روحیه و ذهن فرد دارد.
گرفتن “رگ ترس” در طب سنتی
یکی از تکنیکهای خاصی که در طب سنتی برای کاهش اضطراب و ترس به کار میرود، گرفتن “رگ ترس” است. این تکنیک به عنوان یکی از راههای کاهش ترس و استرس ناگهانی یا مزمن شناخته میشود. در این روش، پزشک با استفاده از فشار دادن و ماساژ یک رگ یا نقطه خاص در بدن، تلاش میکند تا انرژی منفی و استرس را از بدن خارج کند.
۱. موقعیت “رگ ترس”
“رگ ترس” در طب سنتی معمولاً به نقاط خاصی از بدن اطلاق میشود که در طب چینی به عنوان نقاط انرژی یا “مریدین” شناخته میشوند. این نقاط معمولاً در ناحیههای مختلفی از بدن مانند دستها، پاها و گردن قرار دارند و با ماساژ و فشار مناسب بر روی این نقاط، فرد میتواند احساس آرامش و رهایی از اضطراب داشته باشد.
۲. روش انجام
گرفتن “رگ ترس” توسط یک فرد ماهر در طب سنتی انجام میشود. پزشک ابتدا نقاط حساس بدن را شناسایی کرده و با استفاده از دست یا ابزارهای خاص، فشارهایی ملایم و آرام را بر روی این نقاط اعمال میکند. این فشارها میتواند جریان انرژی را در بدن بهبود بخشد و به کاهش استرس و اضطراب کمک کند.
۳. تأثیرات این روش
تجربه نشان داده که گرفتن “رگ ترس” به عنوان یک روش سنتی، تأثیر مثبتی بر کاهش اضطرابهای ناگهانی و بهبود حالات روحی افراد دارد. این روش معمولاً برای افرادی که دچار ترسهای ناگهانی یا مزمن هستند، توصیه میشود و بهویژه در مواردی که اضطراب ناشی از شوکها و ترسهای ناگهانی است، مؤثر است.
در طب سنتی، اضطراب به دلایل مختلفی از جمله عدم تعادل مزاجها، ضعف در عملکرد اعضای اصلی بدن و انسداد جریان انرژی در نظر گرفته میشود. درمانهای طب سنتی برای اضطراب، شامل استفاده از گیاهان دارویی، ماساژ درمانی، اصلاح مزاج و تکنیکهایی مانند گرفتن “رگ ترس” است.